© Huygens ING - Amsterdam. Bronvermelding: F.E.R. de Maar, 'Buisman, Pieter Henri (1888-1982)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. URL:http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/buisman [12-11-2013]

BUISMAN, Pieter Henri (1888-1982)

Buisman, Pieter Henri, hoogleraar prothetische tandheelkunde (Winsum (Gr) 12-4-1888 - Tiel 13-3-1982). Zoon van Dirk Jan Buisman, postdirecteur, en Wiebrigje Tacoma. Gehuwd op 16-11-1911 met Maria Adriana Johanna Bakker, tandarts. Uit dit huwelijk werd 1 zoon geboren.

Buisman, afkomstig uit een doopsgezind gezin met drie kinderen, van wie hij de enige zoon was, behaalde in 1906 zijn HBS-diploma in Dordrecht. Na een theoretisch examen in Amsterdam afgelegd te hebben werd hij in 1907 op het tandheelkundig Instituut in Utrecht toegelaten. Binnen de Candidaats Tandartsen Vereeniging "John Tomes" - opmerkelijk is het relatief grote aantal vrouwen in deze club - ging hij al spoedig een rol spelen; hij werd in 1908 ab-actis. Op 25 november 1910 behaalde hij het tandmeestersdiploma. Daarna vestigde hij zich in Tiel, waar hij ook op charitatief en bestuurlijk gebied actief was. Zo heeft hij samen met zijn echtgenote in de jaren '30 algemene ontwikkelingscursussen voor werklozen georganiseerd. Ondertussen maakte hij zich ook verdienstelijk in het Tandheelkundig Genootschap en in de Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van de tandheelkunde en verleende hij veel medewerking aan het Tijdschrift voor tandheelkunde. Hij was een uitstekend stilist, die vaak op ironisch-speelse wijze zijn opvattingen kenbaar kon maken, ongeacht of dit nu op zijn speciale vakgebied was dan wel op dat van maatschappelijk-tandheelkundige vraagstukken die hem met de jaren steeds meer bezighielden. Het lag voor de hand dat hij al sedert 1922 in de redactie van het Tijdschrift voor tandheelkunde opgenomen was en in 1942 hoofdredacteur werd om dat tot 1966 te blijven. Zijn publikaties, die hem deden kennen als een man van grote eruditie en veelzijdigheid, hebben stellig de aandacht op hem doen vestigen toen in verband met de ontwikkeling in het tandheelkundig onderwijs in 1947 leerstoelen moesten worden bezet.

In begin 1948 werd Buisman directeur van het Tandheelkundig Instituut van de Rijksuniversiteit te Utrecht en later in dat zelfde jaar gewoon hoogleraar belast met het onderwijs in de prothetische tandheelkunde. Zijn intreerede was getiteld: Het bijzondere systeem: de kaken (Utrecht, 1949). Buisman heeft niet alleen tijdens zijn ordinariaat wetenschappelijke prestaties geleverd door de prothetische tandheelkunde te vernieuwen, maar ook organisatorisch wist hij in het ambtelijke universitaire circuit vereenvoudigingen door te zetten. Hij maakte als hoogleraar vele reizen naar het buitenland en kon zodoende eigen theorie en praktijk aan die van zijn buitenlandse collegae toetsen en vele ideeën uitwisselen. Zijn verdiensten vonden in Nederland onder meer erkenning in de benoeming tot lid van de Raad van Beroep van de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering van de Tandheelkunde - het hoogste rechtsprekend tandheelkundig college. Bij zijn emeritaat in 1958 staakte Buisman zijn werkzaamheden allerminst - hij bleef vooral zijn particuliere praktijk uitoefenen. In 1970 werd hij ter ere van zijn zestigjarig beroepsjubileum gehuldigd met de uitreiking van een gedenkboek, een keuze uit zijn publikaties bevattend.

Nauw betrokken was hij verder bij de opbouwcommissie van het Tandheelkundig Instituut in de Uithof te Utrecht, waarvan hij in 1975 de opening meemaakte. Tot 1980 speelde hij nog een rol in het bestuur van het Nederlands Tandheelkundig Genootschap - op het laatst als voorzitter en ten slotte als erevoorzitter. Ook de Tandheelkundige Studentenvereniging "John Tomes" had na zijn emeritaat zijn warme belangstelling: hij bleef tot zijn dood erevoorzitter.

Buisman, hoewel aimabel tegenover zijn patiënten, was hard voor zichzelf. Zijn karakter was gesloten en integer. Hij was zeer punctueel, in het gezin opvallend aanwezig, het middelpunt. Hoewel hij plooibaar was, kon hij op bepaalde punten zeer strijdbaar zijn. Verschillende artikelen van zijn hand in het Tijdschrift voor Tandheelkunde getuigen hiervan. Zijn grote belezenheid, gepaard aan zijn brede belangstelling, maakte hem tot op zeer hoge leeftijd aan vraagbaak voor velen.

P: Behalve Keuze uit de publikaties van prof. P.H. Buisman. Aangeboden... ter gelegenheid van zijn 60-jarig tandartsjubileum (1910-1970) met volledige lijst van publikaties tot 1970; o.a. 'Ontstaan en ontwikkeling van het tandheelkundig onderwijs (1877- 1940)', in Van tandmeesters en tandartsen: 100 jaar tandheelkundig onderwijs in Nederland [Red.: F.E.R. de Maar et al.] (Amsterdam, 1977)45-82.

L: J.B. Visser, in Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde 89 (1982) 177-178.

I: Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde 89 (1982) 177 [Foto: Peter Minjon, naar een schilderij van Sierk Schröder].

F.E.R. de Maar

Bovenstaande biografie weerspiegelt de stand van het onderzoek tot aan het jaar van publicatie in het gedrukte deel van het BWN. Dit jaar is hieronder weergegeven. Alle daarna verschenen literatuur is niet in de tekst verwerkt en wordt evenmin vermeld in de literatuuropgave (onder L).

Oorspronkelijke versie opgenomen in: Biografisch Woordenboek van Nederland 3 (Den Haag 1989)
Laatst gewijzigd op 12-11-2013