Van de redactie

Het is alweer bijna een jaar geleden dat u onze vorige nieuwsbrief ontving. Dat was, om precies te zijn, in mei 2008, en met trots meldden wij toen dat er 560 lemmata waren voltooid. We zijn intussen tien maanden verder, en met het lemma Maria Margaretha van Akerlaecken, dichteres en genealoge, staat de teller nu op 750 levensbeschrijvingen! Wij vinden dat ronde getal een mooie aanleiding om u weer eens op de hoogte te stellen van de stand van zaken van het Vrouwenlexicon. Gemiddeld publiceren we twintig lemmata per maand. Dat doen we nog altijd met een grote groep van onderzoekers die bereid is om tegen een bescheiden onkostenvergoeding deze levensbeschrijvingen in een notendop voor ons te schrijven. Ook de redactie zelf schrijft lemmata. De laatste tijd zijn we vooral bezig geweest met het beschrijven van vrouwen uit de wereld van de kunsten (letteren, muziek, toneel en beeldende kunst) en met vrouwen uit de Oranjedynastie. Een nieuw aandachtspunt is de koloniale geschiedenis. Vrouwen uit de koloniale wereld zijn nauwelijks in de oude naslagwerken terechtgekomen, en daarom zijn gegevens over hen moeilijk te vinden. Wij willen in deze leemte voorzien. Suggesties zijn van harte welkom.

Nieuws over het project

Het Vrouwenlexicon is in oktober 2005 begonnen en de projecttijd was vier jaar. Het einde van het project komt dus in zicht. De beloofde duizend lemmata gaan we waarschijnlijk niet halen op 1 oktober 2009, de officiële einddatum van het project. Van onze subsidiegevers hebben we een jaar extra gekregen om het project te voltooien. Daarna willen we met een vervolgproject voor de twintigste eeuw van start gaan, zodat het DVN echt hét vrouwenlexicon van Nederland zal worden. Daarvoor zullen we opnieuw fondsen en wellicht ook nieuwe partners moeten vinden. Voor het Biografisch Portaal van Nederland, waarin ook het DVN in de toekomst zal worden opgenomen, is de eerste subsidie door het Prins Bernhard Cultuurfonds toegezegd.

Hierboven een afbeelding van de burgemeester van Delft en zijn dochter (vermoedelijk Agatha Welhouck), 1655, door Jan Steen (Rijksmuseum, Amsterdam).

Nieuwe lemmata

Er zijn de laatste tijd weer lemma’s verschenen van vrouwen uit de meest uiteenlopende categorieën. Zo is er het lemma over Marretje Arents, bijgenaamd ‘het Limoenwijf’, die ter dood veroordeeld werd wegens deelname aan het Pachtersoproer in Amsterdam. Of de dievegge en minnares van de crimineel Jaco Griet Lommers. Ook is er de laatste tijd een aantal lemma’s verschenen over vrouwen die zich bezighielden met botanie, zoals bijvoorbeeld Agneta Block en Marie de Brimeu. Een vrouw met een opzienbarende levensgeschiedenis was de Delftse burgemeestersdochter Agatha Welhouck. Els Kloek publiceerde een artikel over haar in het Bulletin van het Rijksmuseum (2008).

Veel lemmata gaan over vrouwen die hun 'roem' te danken hebben aan het feit dat er over hen werd geroddeld. Het Abbekerkerwijf was een boerenvrouw in Noord-Holland die als heks werd vervolgd omdat zij zichzelf en haar omgeving voor de gek hield met zogenaamd doodgeboren kinderen; haar buurvrouwen brachten de zaak aan het rollen. Jacoba Victoria Bartolotti was een rijke Amsterdamse dame die vele mannen het hoofd op hol bracht en daarom lange tijd voorwerp was van roddel en achterklap. En Henriëtte d’Oultremont was een hofdame van koningin Wilhelmina die meedogenloos over de tong ging, alleen omdat Willem I na de dood van zijn vrouw met haar wilde trouwen.

Mededelingen

In het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch is nog tot en met 3 mei aanstaande de tentoonstelling ‘De ideale vrouw’ te bezichtigen, een expositie over vrouwelijke ideaalbeelden uit heden en verleden. Zie voor meer informatie: http://www.noordbrabantsmuseum.nl/

Het DVN-team is tijdelijk uitgebreid met stagiaire Fernie Maas. Fernie studeert cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ze is betrokken bij verschillende facetten van het project. Zo houdt ze zich bijvoorbeeld bezig met het verbeteren van de zoekmogelijkheden van de website, wat de gebruiksvriendelijkheid van het DVN aanzienlijk zal bevorderen.

Graag willen we u nog wijzen op het interessante proefschrift van Marijke Huisman: Publieke levens. Autobiografieen op de Nederlandse boekenmarkt 1850-1918, dat onlangs is uitgekomen bij Vantilt Nijmegen. Hierin heeft zij onder meer autobiografieën van beroemde vrouwen bestudeerd, zoals schrijfsters, danseressen, zangeressen en actrices.

Op 21 maart is de historische roman Ander licht verschenen, geschreven door Rosita Steenbeek. Het boek gaat over de zeventiende-eeuwse schildersfamilie Withoos, met daarin een prominente rol voor Alida Withoos, die een lemma heeft in het Vrouwenlexicon. Zie voor meer informatie over het boek: http://www.rositasteenbeek.nl/boekboek/show/id=141299

Bezoek ook onze website www.vrouwenlexicon.nl.