Cuyck, Maria Christina van (1711-1781)

 
English | Nederlands

CUYCK, Maria Christina van (ged. Den Haag 29-1-1711 – gest. Den Haag 31-8-1781), graveerster, etster, tekenares. Dochter van Pieter van Cuyck de Oude (1689-1765), schilder, graveur, etser, en Christina van den Hout (gest. 1766). Maria Christina van Cuyck bleef ongehuwd.

Maria Christina van Cuyck was het oudste kind in een gegoede, rooms-katholieke kunstenaarsfamilie. Haar vader, Pieter van Cuyck de Oude, was schilder en ook haar jongere broers Pieter de Jonge (1720-1787) en Karel (1724-1791) zouden voor dit vak kiezen. Over het zusje Maria Magdalena, geboren in 1722, is niets bekend.

Jacob Campo Weyerman schrijft in het vierde deel (1769) van zijn Levensbeschryvingen over Maria dat deze ‘konstgeneigde’ dochter van Pieter van Cuyck ‘niet alleenlijk zeer fraai graveert, en verwonderlijk etst, maar insgelijks zeer meesterlijk tekent’ (Weyerman 4a, 78). Pieter Terwesten noteert – ergens tussen 1777 en 1781 – in zijn Register […] der confreriekamer van Pictura dat Maria van Cuyk de tekenkunst van haar vader heeft geleerd en deze ‘sedert vele jaren met roem en voordeel heeft geëxerceerd, en als de [deze?] nog daarin continueert’ (Terwesten, 101). In Terwestens manuscript en ook in de notulen van Pictura is verder nog te lezen dat Maria en haar broer Karel in maart 1777 aanwezig waren bij de benoeming van hun nicht Carolina Petronella, dochter van Pieter van Cuyck de Jonge, tot erelid van de confrerie.

Maria van Cuyck was volgens tijdgenoten dus een verdienstelijk kunstenares. Tegenwoordig zijn er geen tekeningen of prenten van haar hand bekend. Wel werd in 1948 een schilderij met een stalscène op basis van de signatuur ‘M. van Cuyck’ aan haar toegeschreven (veiling Wenen, Dorotheum, 18-3-1948, nr. 24). Daarbij moet worden opgemerkt dat noch Weyerman noch Terwesten schrijft dat Maria schilderde.

Terwesten geeft 31 augustus 1781 als sterfdatum van Maria Christina van Cuyck. Ruim een week later, op 8 september, werd twaalf gulden impost betaald voor de begrafenis van de kunstenares die, zeventig jaar oud en ongehuwd, ‘aan het water’ was overleden. De begrafenis zelf vond in de ochtend van 10 september plaats in het familiegraf in de Haagse Kloosterkerk.

Naslagwerken

Van der Aa; Kramm; Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Saur; Scheen; Thieme; Waller (aanh. A); Weyerman [onder Van Cuyck de Oude]; Wurzbach.

Archivalia

Haags Gemeentearchief: DTB, inv. nr. 326 (Rooms-katholieke kerk, Oude Molstraat), p. 51 [Maria Christina, d.d. 29-1-1711] [Maria’s broers en zusje zijn in de doopboeken van dezelfde kerk te vinden]. Bnr. 321 (Ontvanger impost trouwen en begraven), inv. nr. 26 (Registers van ontvangen impost op het begraven), p. 72 [impost begrafenis 3e klasse Maria Christina in de Kloosterkerk]. Registers van de graven in de Kloosterkerk [gang van zaken omtrent familiegraf en begrafenissen familie Van Cuyck] [zie Van der Muelen 1887, 29-30]. Archief Confrerie Pictura en Tekenacademie, ms. van P. Terwesten, Register off Aanteekeninge zo van de deekens, hoofdluijden en secretarissen der kunst-confrerie kamer van Pictura (Den Haag 1776 met aanvullingen tot 1809), 101 [fotokopie bij Rijksdienst voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag], en P. Terwesten, Extract uit de notulen van […] Pictura [zie Bredius, 182].

Werken

Toegeschreven aan Maria van Cuyck: Stalscène, doek, gesign. ‘M. van Cuyck’; veiling Wenen, Dorotheum, 18-3-1948, nr. 24, met afb. (RKD, Den Haag, Collectie Beelddocumentatie).

Literatuur

  • J.C. van der Muelen, ‘De registers der graven in de Kloosterkerk te ’s-Gravenhage (vervolg)’, Algemeen Nederlandsch Familieblad 4 (1887) 29-36, aldaar 29-30.
  • A. Bredius, ‘Extract uit de notulen der Confrerie van Pictura te ’s-Gravenhage, gehouden door Pieter Terwesten’, Oud-Holland 19 (1901) 169-192, aldaar 182.

Auteur: Marloes Huiskamp

laatst gewijzigd: 13/01/2014

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.