© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Redactie, Snijder, Anna Catrina, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Snijder, Anna [01/02/2015]
SNIJDER, Anna Catrina (ged. Kampen 30-4-1738 – begr. Zutphen 12-4-1803), scherprechter. Dochter van Hans Jurijen Snijder (1696-1759), scherprechter, en Sophia Charlotte Diepenbrock (1702-1779). Op 11-6-1760 trouwde Anna Catrina Snijder in Kampen met Andries van Anholt (1726-1776), scherprechter. Uit dit huwelijk werden 2 dochters en 4 zoons geboren.
Anna Catrina Snijder stamde uit een geslacht van scherprechters, dat als zodanig teruggaat tot ten minste 1558. Toen zij ter wereld kwam, was haar familie al ruim een halve eeuw scherprechter in haar geboorteplaats, Kampen. Zij werd er gereformeerd gedoopt in de Broederkerk, maar deed in april 1759 belijdenis in de evangelisch-lutherse kerk. Niet alleen haar moeder, ook Van Anholt, met wie zij ruim een jaar later trouwde was luthers. Haar man was eveneens afkomstig uit een familie van scherprechters en vervulde sinds 1754 dat ambt in Zutphen, waar het echtpaar zich ook vestigde. Het beroep van scherprechter, of beul, werd beschouwd als ‘oneerlijk’, niet eerzaam, vandaar dat deze families vooral onderling trouwden.
Na het overlijden van Andries kreeg Anna Catrina toestemming van het stadsbestuur om zijn ambt over te nemen. Daarmee trad zij in de voetsporen van haar grootmoeder, Anna van Gelder (1671-1728), die in de jaren 1710 scherprechter in Kampen was geweest. Hoewel haar zoon Hans Jurien (1769-1829) in 1789 eveneens tot scherprechter van Zutphen benoemd werd, is bij haar leven het tractement altijd aan Anna Snijder uitbetaald.
Een doodstraf heeft zij nooit ten uitvoer hoeven leggen, maar wel heeft zij zich gekweten van andere scherprechterstaken, waaronder het uitvoeren van allerlei lijfstraffen. Zo kreeg zij in 1777 een bedrag van 72 gulden uitbetaald ‘voor het hangen van [een] dood lichaam aan de galg’ – het betrof het lijk van een dief die in de gevangenis zelfmoord had gepleegd.
Op 12 april 1803 werd de ‘weduwe van Aenholt’ – aldus de begraafregisters – in de Nieuwstadskerk begraven, in het graf waar ook Andries van Anholt zijn laatste rustplaats had gevonden.
Archivalia
Voor archivalia zie de verwijzingen bij Snijder (1996).
Naslagwerken
BWG.
Literatuur
- C.R.H. Snijder, ‘Het scherprechtersgeslacht Snijder/Schneider te Kampen (1687-1791)’, Gens Nostra 51 (1996) 317-348.
Redactie (met dank aan Cornelis R.H. Snijder)
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 519
laatst gewijzigd: 01/02/2015
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.